بەرەیەکی جەنگ بەردەوامە هێشتا ، دەیانەوێت بەرەیەکی دیکەشمان بۆ بکەنەوە
23/03/2023
سبەینێ 24ی مانگ سیازدە مانگی ڕێکە شەڕی ناتۆ و ڕوسیا بەردەوامە و بەرەکانی جەنگ فراوانتر و توودوتیژ تر دەبێت و تا ئێستاش ئەگەر داگیرکردن نیشانەی بەهێزی و پێشەوەچونی لایەنێکی شەڕکەران بێت ئەوە ڕوسیا لە پێشەوەیە و کارەساتەکەشی هەموو ئەوروپای بە گشتی و بریتانیای بە تایبەتی گرتۆتەوە کەچی لەگەڵ ئەوەشدا بریتانیا دەیەوێت بەرەیەکی دیکەی جەنگ بکاتەوە. دەیەوێت رابەرایەتی جەنگە وێرانکارییەکان لەدەست ئەمەریکا بسەنێتەوە و خۆی تەندبیرکەر و پلاندانەەری جەنگی لەمەودوا بکات کە گوایە بە حسابی ئەمان چین هێڕش دەکاتە سەر تایوان ، کە لە کاتێککدا بەڵگەیەکی ئاوا لەبەر دەستدا نیە بۆ سەلماندندی ئەم قسەیە جگە لە هەڕەشەی چین کە تایوان بەشێكە لە چین.
لە ئێستادا بریتانیا بە ئاشکرا دەیەوێت هانی ئەمەریکا و وڵاتانی ئەوروپا بدات بۆ ئەم شەرە و هەر ئاواش میدیای بریتانیاش بە بەردەوامی ئەوە دەدەن بە گوێی دانیشتوانی بریتانیادا کە چین مەترسی گەوەرەیە لەسەر ئاشتی و ئازادیی جیهان و نێودەوڵەتی، هاوکاتیش بە ڕاستە و خۆ و ناڕاستەخۆ ئەوە دەدات بە گوێی تایواندا کە لەبەردەم هێڕشی داگیرکاریی چیندان .
ئەوەتا ئێستا هەندێك لە پەڕلەمانتارانی بەریتانیا داوای یارمەتی بۆ تایوان دەکەن ،ئەوەندەی کە بتوانرێت، بۆ بەرگریکردن لە خۆی دژ بە هێڕشی چین . بۆ ئەمەش شاندێک لەم پەڕلەمانتارانە لەم هەفتەیەدا لە سەردانەکەیدا بۆ تایوان چاویان بە سەرۆکی تایوان کەوت، ئەمەش لەکاتێکدایە کە پەیوەندی نێوان بەریتانیا و چین ماوەیەكە خراپە و ئەم سەردانەش خراپتری دەکات.
بۆب ستیوارت، پەرلەمانتاری پارتی پارێزگاران [ موحافیزین ] و سەرۆکی شاندەکە، هەر ئەمڕۆ چوارشەممە ڕایگەیاند، تایوان “لە هێڵی پێشەوەی دیموکراسیدایەو خۆی بەڕێوەدەبا پەیامەکە ئەوەیە کە تا بتوانین هاوکاری تایوان بکەین لە بەرگریکردنەکەیدا”
لە ڕاستیدا بریتانیا پێشتریش کەمتەرخەمی لە هاوکاری و یارمەتیدانی تایوان نەکردوە . لە ساڵی 2022 فرۆشی بەریتانیا لە ئامێرەکانی پەیوەست بە بەرگری بۆ بەرنامەی ژێردەریایی تایوان بە شێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە. لە نۆ مانگی یەکەمی ئەو ساڵەدا حکومەتی بەریتانیا 25 مۆڵەتی بەخشی کە کۆی گشتی 167 ملیۆن پاوەندە (206 ملیۆن دۆلار) بەو کۆمپانیایانە کە پێکهاتەکانی پەیوەست بە ژێردەریایی و تەکنەلۆژیا هەناردە دەکەن بۆ تایوان .
ئەم ئامارە کە سەرەتای ئەم مانگە لەلایەن ئاژانسی ڕۆیتەرزەوە بڵاوکرایەوە، زیاتر بووە لە تێکڕای هاوکاری بریتانی لە شەش ساڵی ڕابوردوودا کە لە ساڵی 2008دا پەسەندکرابوو، کە لە ئێستادا بە بری 3.3 ملیۆن پاوەند بەرزبووەتەوە.