پێنج خوێندکاری زانکۆ کوژران و هەزارانی دیکە لە دەکای پایتەختی بەنگلادش لە لایەن پۆلیسەوە بریندارکراون
17/07/2024
دوو هەفتە لەمەوبەر بۆ یەکەمجار خۆپیشاندان لە کەمپەکانی زانکۆکان لە سەرانسەری بەنگلادیش سەریهەڵدا، کاتێک دەیان هەزار خوێندکار داوای کۆتاییهێنانیان بە “کۆتایی ناعەقڵانی و جیاکاری” بۆ کارە حکومییەکان کرد. ئەمە لە کاتێکدا پشکەکان – کە 30%ی هەلی کار بۆ ئەندامانی خێزانی ئەو جەنگاوەرە دێرینانە تەرخان دەکەن کە لە شەڕی سەربەخۆیی بەنگلادیش لە ساڵی 1971دا شەڕیان کردووە – ئەم مشەخۆرییەی ئەو خێزانانە لە ساڵی 2018 هەڵوەشایەوە بەڵام لەم مانگەدا دوای بڕیاری دادگا گەڕێنرایەوە.
دووبارە خستنەڕووی ئەو پشکانە بە هەڵوەشانەوەی بڕیارەکەی 2018 تووڕەیی خوێندکارانی لێکەوتەوە، کە دەڵێن بازاڕی کار لە بەنگلادیش لە ئێستاوە لە ئێستادا لەڕادەبەدەر سەختە بە هۆی بەرزی بێکاری و هەڵاوسانی بەرزی دراودا و ئابوورییەکی خراپدا.
گەر چی بڕیارە نوێیەکە سەبارەت بە پشکەکان هەفتەی ڕابردوو لەلایەن دادگای باڵاوە ڕاگیراوە، بەڵام خوێندکاران ڕایانگەیاند کە بەردەوام دەبن لە ناڕەزایەتییەکان تاوەکو بۆ هەمیشە هەڵدەوەشێنرێنەوە. خوێندکاران زۆرێک لە ڕێگا سەرەکییەکان و هێڵی ئاسنیان داخست و بەربەستەکانی پۆلیسیان شکاند بۆ ئەوەی خۆپیشاندان لە سەرانسەری پایتەختی قەرەباڵغی دەکا ئەنجام بدەن.
توندوتیژییەکان لە ڕۆژی سێشەممەدا، واتە دوێنێ، بەردەوام بوون لە پەرەسەندن، کاتێک کەمپەکان لە سەرانسەری وڵات بوونە گۆڕەپانی شەڕ، لانیکەم دوو حاڵەتی مردن لەلایەن گاردیانی بەریتانی پشتڕاستکرایەوە. میدیا ناوخۆییەکان باس لەوە دەکەن کە پێنج کەس کوژراون.
دۆخەکە زیاتر لە لایەن سەرۆکوەزیران، شێخ حەسینە، کە ئاماژەی بە ناڕەزایەتی خوێندکارەکان کرد کە بە بەکارهێنانی قسەی سووکایەتیپێکەری “ڕەزاکاران”، واتە ئەوانەی کە لە کاتی شەڕی سەربەخۆیی لە ساڵی ١٩٧١دا بە هاوکاری لەگەڵ دوژمن، پاکستان، خیانەتیان لە میللەت کرد. “ئەگەر نەوەکانی ئازادیخوازان یارمەتی پشک وەرنەگرن، دەبێ نەوەکانی ڕەزاکاران؟” حەسینە وتی.
لێدوانەکەی خۆپیشاندەران و خوێندکار ئاڕەزاییکەرانی توڕە کرد و حەسینەیان بە پاوانخواز و سەرکوتکەر تۆمەتبار کرد. ئاماژەی بەوەشکردووە، “ئێمە ڕەزاکار نین. ئەگەر کەسێک لەم چوارچێوەیەدا لەگەڵ ئەو وەسفەدا بگونجێت، ئەوە خودی سەرۆکوەزیران و هێزەکانیەتی کە ئەم وڵاتە بەرەو سەردەمێکی تاریک دەبەن”، ڕەکیب تەمەن ١٧ ساڵ، خوێندکاری کۆلێژی شاری داکا و بەشداری لە ناڕەزایەتییەکاندا کردووە، ئەمانە قسەی ئەون.
نامیا، خوێندکاری کۆلێژی گشتی بیرشرێشتا مونشی عەبدول ڕوف لە دەکا، سەرەڕای ئەوەی خێزانەکەی سوودمەند بوون لەو سیستەمە، بەشداری ناڕەزایەتییەکان کرد. ئاماژەی بەوەشکردووە، “من نەوەى جەنگاوەرێکیم، لەگەڵ ئەوەشدا دژی سیستەمی پشکەکانم”. ئاماژەی بەوەشکردووە، “من پشتگیری ئەم بزووتنەوەیە دەکەم، چونکە هاوڕێکانم کە زۆربەیان لە چینی خوارەوە و چینی ناوەڕاست توێژاڵی خوارەوەن، هەوڵی باشیان بۆ خوێندندا و ئاواتەخوازن خزمەت بە وڵات بکەن. خوێندکارانی دەرەوەی پۆلەکانی پشکەکان هیچیان کەمتر نیشتمانپەروەر و شایستە نین”.
ڕەحمان کە توێژەرەوەی سیاسییە و ڕؤژنامەنوسە وتی: “کۆمەڵەی عەوامی [ مەبەستی حیزبەکەی شێخ حەسینەیە] ژینگەیەکی ترسی بەرهەمهێناوە، ناڕەزایەتییەکانی بە هێزی ئاشکرای میکانیزمەکانی حکومەت بێدەنگ کردبوو.” “بەڵام ئێستا ئەم سەرکوتکردنە کاردانەوەی هەبووە و تەنانەت خوێندکارە هەرزەکارەکانیش کە لە قوتابخانە دەخوێنن ، نەك لە زانکۆ، بە ئاشکرا تەحەدای دەسەڵات دەکەن.”