ململانێی دوو گەندەڵی ئەی ئێن سی بۆ سەرکردایەتی ئایندەی ئەی ئێن سی،ANC
19/12/2022
لەو کاتەوەی کە باشووری ئەفریقا لە ساڵی 1994 وە لە دەسەڵاتی ڕەگەزپەرستی ، ڕایسیسزم، ڕزگاری بووە ، نەك هەر نەیتوانیوە ژیانی خەڵکەکەی لە ڕوی ئابوورییەوە بەرەو پێشەوە بەرێت ، بەڵکو خەڵکەکەی هەژارتر بووە ، گرانی زیاتر پەرەی سەندووە ، بێ لانەو بێ جێگایی زۆرتر بووە . هەر وەکو چۆن لە سای دەسەڵاتی خۆماڵیدا لە باشووری کوردستان ژیانی خەڵکی خراپتربووە هەر ئاواش لە باشووری ئەفریقا.
سەکردەکانی ئەی ئێن سی کە بوونەتە سەرۆکی وڵاتەکە یەك لە دوای یەك لە گەندەڵییەوە ئاڵاون سەرۆکی پێشتر جەیکەب زوما ئەوە لەسەر گەندەڵی دەنگی پێنەدرا و لە ڕابەرایەتی دووریان خستەوە . ئەمەی ئێستا Cyril Ramaphosa، ئەم کابرایە کە پێشتر سەرۆکی گشی نقابەکانی هەموو باشووری ئەفریقا بووە و زۆر چالاك بووە لە ساڵی 1987 دا بۆ 3 هەفتە مانگرتنی گشتی کرێکارانی ئەوێ سەرکردایەتی مانگرتنەکەی کردووە و زیانێکی ئێکجار گەورەی ئابوورییان بە دەوڵەتی پێشینەی ئەوێ گەیاند . بە هاتنەدەرەوەی مەندێلا لە بەندیخانەوە دامەزراندنی حکومەتی خۆماڵیی ڕامافۆسا وەکو قارچکی بەهاری لای خۆمان هەڵتۆقی و بوو بە ملیوێنەر و بزنسمانێکی گەورە . دواتریش لەپەراوێزی گەندەڵییەکانی سەرۆکی پێشتری وڵات ، جەیکەب زوما، ئەم بە باشترین سەرکردە بۆ ئەی ئێن سی و سەرەك کۆماری ئەوێ هەڵبژێررا و ئەوەندەی دیکە ئاڵا لە گەندەڵییەوە.
لە ئێستادا ئەی ئێن سی کۆنفرانسی پەنجا و پێنجەمی دەگرێت . لەم کۆنفراسەدا دوو کەسیان بەربژێر کردووە بۆ سەرۆکی ئەی ئێن سی و سەرۆکی ئاییندەی باشووری ئەفریقا . ڕامفۆسا کە سەرۆکی هەنوکەییە و ئەوی دیکەیان لە لایەن بەشێکی ئەی ئێن سی-یەوە ، کە لایەنگری سەرۆکی پێشینەن، جەیکەب زوما-ن. ڕامسفۆسا لەسەر گەندەڵی تێیگیراوە و دەیانەوێت لای بەرن.
ڕکەبەرەکەی ڕامفۆسا، کۆنە وەزیری تەندروستی بوە کە لەسەر گەندەڵی لەسەردەمی کۆرۆنادا لە وەزارەت دوورخرایەو ناوی Zweli Mkhize یە کە کۆنتراکتی پەتای کۆرۆنای بە کۆمپانیەك داوە کە لە لایەن کەسێکی تێکەڵاو بە خۆی کۆنترۆڵکراوە .
نەیارانی ڕامفۆسا دەیانەوێت ئەو دەست لەکاربکێشێتەوە بەهۆی ئابرووجونێکەوە کە پەیوەندی بە دۆزینەوەی کۆگایەکی پارەی نەختینەییەوە هەبووە لە کێڵگەکەیدا. ناوبراو ڕەتی کردووەتەوە کە هەڵەی کردبێت و هیچ تاوانێکیشی تۆمەتبار نەکراوە. بەڵام دۆزینەوەی ئەم پارەیە پرسیاری لەسەر ئەوە دروستکرد کە چۆن پارەکەی دەستکەوتووە و ئایا ئەو پارەیەی ڕاگەیاندووە و بۆچی ڕاپۆرتی نەکردووە کاتێک دزەکان دەچنە ژوورەوە و لە مۆبیلیاتەکان دەریانهێناوە.
کە ئەم راستیانە دەزانیت ئیتر ئایندەی خەڵکانی هەژاری باشووری ئەفریقات بۆ دەدەکەوێت لە سایەی ئەم سەرۆك و ڕێکخراوانەدا، هەمان تاس و هەمان حەمام بەڵام لە شوێنی جیاوازدا.