چالاکوانانی ژینگە توانییان ژمارەیەکی زۆر لە گەشتەکانی ئاسمانی لە فڕۆکەخانەکانی ئەوروپادا ڕاگرن
22/07/24
لە شەپۆلێکی ناڕەزایەتی لە فڕۆکەخانەکانی ئۆسلۆ بۆ بەرشەلۆنە، چالاکوانان گەشتەکانیان پەکخست و داوایان کرد وڵاتانی دەوڵەمەند و پیسکەری ژینگە تا ساڵی ٢٠٣٠ قۆناغ بە قۆناغ سووتەمەنی بەردینی هەڵبگرن ، ئەمڕۆ گەرمترین ڕۆژی جیهانە کە تۆمارکراوە [ مەبەست لە ڕۆژی 4شەمەیە].
لە بەیاننامەیەکدا کەمپەینەکە ئاماژەی بەوەکردووە، “ئەمڕۆ خەڵکی ئاسایی حەلکردنی گرفتەکان دەخەنە دەستی خۆیان بۆ ئەوەی ئەو کارە بکەن کە حکومەتە تاوانکارەکانمان نەیانتوانیوە بیکەن”. “ئێمە جەستەمان دەخەینە ژێر تایەی فڕۆکەکان ئەو ئامێرانەی دیکە و دەڵێین ‘نەوت دەکوژێت’.”
لە ئەڵمانیا، خۆپیشاندەرانی گروپی کەشوهەوای نەوەی لێتزتێ (نەوەی دوایی) بۆ ماوەیەکی کورت گەشتەکانیان ڕاگرت، دوای ئەوەی سیاجێکی زنجیر بەستراویان بڕی و خۆیان بە قیرتاوەکەی فڕۆکەخانەی کۆڵن-بۆن چەسپاند. فڕۆکەخانەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، 31 گەشت هەڵوەشاونەتەوە و شەش گەشتیان لابراون.
لە نەمسا، چالاکوانان گەشتێکیان دواخست بە ڕەتکردنەوەی دانیشتن پێش هەڵفڕینی فڕۆکەکە لە کاتێکدا هەندێکی دیکە بۆیەی پرتەقاڵییان بە تێرمیناڵەکەی فڕۆکەخانەی ڤیەننا ڕژاند.
لە سویسرا ئەو ڕێگایانەیان داخست کە بەرەو فڕۆکەخانەکانی زیوریخ و جنێڤ دەچوون.
ناڕەزایەتی زیاتر فڕۆکەخانەکانی نەرویج، فینلاند و ئیسپانیای گرتەوە. لە بەریتانیا 10 چالاکوانی گروپی ‘ جەست ستۆپ ئۆیل’ بە تۆمەتی پەکخستنی پلاندانان لە فڕۆکەخانەی هیسڕۆ دەستگیرکران. هەموویان لە دەستبەسەریدا ماونەتەوە.
گروپی هۆڵەندەی ‘یاخیبوون لەناوچوون’ کە ڕۆژی چوارشەممە پەیوەندی بە خۆپیشاندانەکانەوە کردووە، ڕایگەیاندووە کە پلانی چالاکیی زیاتر بۆ ڕۆژی شەممە لە فڕۆکەخانەکانی لانیکەم حەوت وڵات دانراوە.
دەسەڵاتدارانی وڵاتانی وەک بەریتانیا و ئەڵمانیا سەرکوتی ناڕەزایەتییەکانی فڕۆکەخانەکانیان کردووە و بڕیاری سزای توندتریان بۆ چالاکوانان داوە.
ئەمرۆش ، 5شەمە، هەمان گروپی دوێنێ لە فرانکفۆرت 6 چالاکوانیان خۆیان گەیاندە ڕێڕەوی ڕیکردنی فڕۆکەکان لە فڕۆکەخانەکە بە بڕینی چمکێکی وایەرەکانی کە سیاجی دەوری فڕۆکەخانەکە دەکات بۆ چوونە ناوەوەی فڕۆکەخانەکە .
ئەمان دەیەوێت حکومەتی ئەڵمانیا تا ساڵی ٢٠٣٠ ڕێککەوتنێکی جیهانی بۆ دەرچوون لە نەوت و گاز و خەڵوز پەیڕەو بکات، چەند وڵاتێکی لە سەرانسەری ئەوروپا و ئەمریکای باکوردا خستۆتە لیستی پەکخستنی هاوشێوەکانەوە کە لە چوارچێوەی هەڵمەتێکی ناڕەزایەتیدا کە ڕۆژی چوارشەممە دەستیپێکرد.
فڕۆکەخانەی کۆڵن بۆن لە ئەڵمانیا کە شەشەم گەورەترین فڕۆکەخانەی وڵاتەکەیە، ڕۆژی چوارشەممە گەشتەکانی بۆ چەند کاتژمێرێک ڕاگرت، دوای ئەوەی چالاکوانانی کەشوهەوا خۆیان گەیاندە بە ڕێڕەوێکی فڕینی فڕۆکەکانا، لەکاتێکدا کردەوەی هاوشێوە لە فڕۆکەخانەکانی دیکەی ئەوروپا لەلایەن دەسەڵاتدارانەوە پووچەڵکرابووەوە. فڕۆکەوانی جیهانی بەرپرسیارە لە نزیکەی لەسەدا ٢.٥ی دەردانی کاربۆنی جیهانی، کە زیاترە لە شوێنپێی ساڵانەی کاربۆنی بەرازیل و فەرەنسا بەیەکەوە.
ئەم چالاکییە چابووکانە لە نێوانی گروپەکاندا ڕێکخراوە لەژێر دروشمی ” نەوت دەکوژێت یا خود نەوت بکوژە”