Categories
Kurdish

تەسکبوونەوەی زیاتری ئازادییەکانمان لە دوای 7ی ئۆکتۆبەرەوە

تەسکبوونەوەی زیاتری ئازادییەکانمان لە دوای 7ی ئۆکتۆبەرەوە

 10/12/2023

ئەوەی ئاشکرایە لای گەلێكمان دەوڵەتەکان بە چەپ و ڕاستیانەوە ، بە دیمۆکراتی و دیکتاتۆریانەوە هەموو ڕووداوەکان بە باش و خراپیانەوە دەدقۆزنەوە بۆ بەرژەوەندی خۆیان لە پاراستن و بەردەوامییدان بە سیستەمی سەرمایەداری کە خودی خۆیان پایە سەرەکییەکەین .

نموونە زۆرە لەو  بارەوە، نزیکترینیان قەیرانە داراییەکەی 2008 ، پەتای کۆرۆنا، ئێستاش 7ی ئۆکتۆبەری ئەمساڵ، 2023 . لەم ڕووداوەنەدا نە کۆمپانیا گەوەرەکان و نە خاوەنکار و نە دەوڵەت قسوریان نەکردووە لە بەکارهێنانییان وەك پاساوێك  دژ بە خەڵکانی هەژار و چەوساوە و دانیشتوانی وڵاتەکانیان.

من لێرەدا هەر وەکو بەڵگەیەك چەند شتێک دەخەمە بەرچاو کە لە ڕۆژنامەی گاردیانی ڕۆژی یەکشەمەوە وەرمگرتووە.

+ ئازادی ڕادەربڕین لە مەترسیدایە کاتێک کۆڕ و جێگای قسەکەران هەڵدەوەشێنڕێتەوە، جا چ قسەکردنەکە  لەلایەن چەپەوە بێت یان ڕاست.

+ ئاهەنگی خەڵاتکردن بۆ ڕۆماننووس و وتارنووسی لەدایکبووی فەلەستین ئادانیا شیبلی لەلایەن پێشانگای کتێبی فرانکفۆرتەوە هەڵدەوەشێنرێتەوە بەهۆی “ئەو شەڕەی کە حەماس دەستیپێکردووە“.   ناوەندێکی ڕۆشنبیری لە بەرلین، بودجەی کەمکراوەتەوە بەهۆی میوانداریکردنی بۆنەیەکی ڕێکخراوی دەنگی جولەکە بۆ ئاشتییەکی دادپەروەرانە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. دەنگۆی ئەوش هەیە کە دابخرێت.

+  فەرەنسا هەموو خۆپیشاندانەکانی لایەنگری فەلەستین قەدەغە دەکات.

+ مایکل ئایزن لە پۆستی سەرنووسەری گۆڤاری بایۆپزیشکی ئیلایف لە پۆستەکەی دوورخرایەوە بەهۆی دووبارە تویتکردنی پۆستێکی ماڵپەڕی تەنزئامێزی پیاز کە بە مانشێتی “ڕەخنە لە غەززییە مردووەکان گیرا بەهۆی بەکارنەهێنانی دوا وشە بۆ ئیدانەکردنی حەماس

+ دەیڤید ڤێلاسکۆ، سەرنووسەری گۆڤاری ئارتفۆروم کە گۆڤارێکی پێشەنگی هونەرییە، بەهۆی واژۆکردنی نامەیەکی کراوە کە داوای “رزگاری فەلەستین و… کۆتاییهێنان بە کوشتن و زیانگەیاندن بە هەموو هاووڵاتیانی مەدەنی و ئاگربەستی دەستبەجێی” دەکات، لە کارەکەی دوورخرایەوە.

+ زانکۆی کۆڵۆمبیا دوو گروپی خوێندکاری، خوێندکاران بۆ دادپەروەری لە فەلەستین و دەنگی جوولەکەکان بۆ ئاشتی ڕاگرت.

+ هۆتێلەکانی هیڵتۆن دوای فشاری ژووری بازرگانی جولەکەکانی ئۆرتۆدۆکس کۆنفرانسێکی لە شاری هیوستن لەلایەن کەمپەینی ئەمەریکا بۆ مافەکانی فەڵەستین هەڵدەوەشێنێتەوە.

+ لە بەریتانیا، وەزیری زانست، میشێل دۆنیلان، دوو ئەکادیمیستی دەستنیشناکرد لە چاوەدێریکردنیان  بە تایبەتی سەبارەت بە ڕەخنەگرتن، بەهۆی بۆچوونەکانیان دەربارەی ئیسرائیل و ململانێی غەززەوە، کە بۆچونیان لەگەڵ میدیای فەرمی دەوڵەتییدا نایەتەوە.

+ زانکۆی هیوای لیڤەرپوول وتارێکی ڕەخنە لە سیاسەتی ئیسرائیل لەلایەن مێژوونووسی بەریتانی-ئیسڕائیلی ئەڤی شلایمەوە هەڵدەوەشێنێتەوە ( ئیلغادەکاتەوە)

+ پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا ناوەڕۆک لە چالاکوانان، ڕۆژنامەنووسان و سایتە هەواڵییە فەلەستینییەکان لادەبەن، یان ئەکاونتەکانیان ڕادەگرن.  ئینستاگرام لە بایۆسی بەکارهێنەرانی فەلەستینیدا دەشڵێت “تیرۆریستانی فەلەستینی بۆ ئازادی خۆیان دەجەنگن”. دواتر داوای لێبوردن دەکات، ئیدیعا دەکات کە  هەڵەیەکە لە وەرگێڕانی ئۆتۆماتیکیدا”

+ کەسان و ڕێکخراوەکان، لەنێویاندا زۆربەیان کە جولەکەن، قسە و کۆڕ و کۆبوونەوەکانیان هەڵوەشاونەتەوە، قەدەغەکراون یان لە کارەکانیان دوورخراونەتەوە بەهۆی دەربڕینی هاوسۆزی لەگەڵ فەلەستینییەکان.

+ ڕەنگە لە هیچ شوێنێکدا هەوڵەکان بۆ سنووردارکردنی دەربڕینی هاودەنگی لەگەڵ گەلی فەلەستین هێندەی ئەڵمانیا توند نەبووبێت. فەیلەسوفی ئەمریکی جوولەکە سوزان نەیمان نووسیویەتی: “لە بەرلین، وشەی ‘ئاپارتاید’ دەتوانێت خێراتر هەڵبوەشێنیتەوە لەوەی کە وشەی N لە نیویۆرک هەڵبوەشێتەوە.”

+ ئەو ،  سوزان نەیمان،  دەڵێت، ئەڵمانیا زۆر “رێبازێکی فۆرمولەیی بۆ حیساباتی مێژوویی” گرتۆتەبەر، سەیری جولەکەکان دەکات “وەک ئەوەی بە دەنگێکی یەکپارچە قسە بکەن کە بۆ هەمیشە لەسەر ستەمکاری خۆیان جێگیر بوون  “. لە کۆتاییدا دەڵێت: “ئێستا گومانم هەیە زۆرترین شت دەتوانین لە [ئەڵمانیا] فێربین،

+ نووسەرێکی دیکەی ئەڵمانی ئەمریکی، دیبۆرا فێڵدمان، تێبینی ئەوەی کردووە کە تەنیا ئەو جولەکانەی کە ڕەخنەیان لە ئیسرائیل نییە، وەک جوولەکەیەکی ڕاستەقینە سەیر دەکرێن.  وەک کەسێک کە لە مێژە بە هەمان شێوە قسەی لەسەر تێڕوانینەکانی کۆمەڵگا موسڵمانەکان کردووە – کە موسڵمانە لیبڕاڵ و عەلمانییەکان کە ڕەخنە لە ئیسلام دەگرن زۆرجار بە “ناڕەسەن” لە قەڵەم دەدرێن – ئەوە دیدگایەکە کە من لێی تێدەگەم.  نەیمان و فێڵدمان هەردووکیان واژۆکارن لەسەر نامەیەکی کراوەی نووسەران و هونەرمەندان و ئەکادیمییە جوولەکەکانی ئەڵمانی کە “سەرکوتکردنی نائارامکەری ژیانی مەدەنی لە دوای توندوتیژییە ترسناکەکانی ئەم مانگە لە ئیسرائیل و فەلەستین” ئیدانە دەکات.

+ هۆکارەکانی پشتی پەردەی سەرکوتکردنی دەنگە لایەنگری فەلەستینییەکان لە ئەمریکا جیاوازن، بەڵام لێرەشدا زۆر کەس تووشی سەرسوڕمان بوون. جنێڤیڤ لاکیر، مامۆستای یاسا لە زانکۆی شیکاگۆ و پسپۆڕی پێشەنگی ئازادی قسەکردن و یاسای دەستووری ئەمریکا، تێبینی دەکات: “ئەو تەرازووە من و چڕییەکەی سەرسام کردووە“. ئاماژەی بەوەشکردووە، “هەست دەکەیت وەک مەکارتیزمێکی نوێ وایە… سەرکوتکردنی قسەکردن کە ماوەیەکە نەمانبینیوە. ”  خەڵک لە کارەکانیان دووردەخرێنەوە و هەڵدەوەشێنەوە نەک بەهۆی “بەرەوپێشبردنی توندوتیژی” بەڵکو “داوای ئاگربەست” و “ڕەخنەگرتن لە ئیسرائیل“. لاکیر دەڵێت مانای “قسەی ڕقاوی” فراوانتر بووە “بۆ ئەوەی ئەو قسەیە بگرێتەوە کە بە بڕوای من بە تەواوی ڕەوایە، زۆرجار قسەی لایەنگری ئاشتییە. ”  هەوڵێکە بۆ دووبارە کێشانەوەی هێڵە ئەخلاقییەکان لە دەوری ئەوەی کە بە قبوڵکراو دادەنرێت بۆ پووچەڵکردنەوەی دیدگا فەلەستینییەکان.

Leave a Reply