نەتەنیاهو چەند منداڵی دیکە دەکوژێت بۆ تۆڵە سەندنەوە لە حەماس
24/10/2023
لە جەنگ و هێڕشی ئیسرائیل بۆ سەرغەززە وەك هەموو جەنگێكی دیکە قوربانیانی جەنگ بەشی شەیری بەر منداڵان و ژنان و پیر و کەمئەندام خاوەنپێداویستی تایبەتی دەکەوێت .
تاکو ڕۆژی ٢٢ی مانگ ژمارەی منداڵانی کوژراو ٢٠٣٦٠ منداڵ بووە کە دەکاتە لە سەدا ٤٠ی ڕێژەی هەموو کوژراوانی غەزە، ژمارەی بریندارانیش ٣٢٥٠ بووە ، سەرەتای هەفتەی پێشوو هەموو ١٥ خولەکێك منداڵێك کوژراوە. ١٢٤٠ لەو منداڵە بریندارانە پێویستیان بەتەنگەوەهاتن و چاودێری تایبەتی هەیە.
تەندروستی دەروونی منداڵانی خوار ١٨ ساڵ کە ٤٧%ی دانیشتوانی غەززەیە کە ٢.٣ ملیۆن دانیشتووی غەززە پێکدەهێنن (بە بەراورد لەگەڵ ٢٢% لە ئەمریکا و ٣٣% لە ئیسرائیل)، ساڵانێکە لە قەیراندایە. لە ڕاپۆرتێکدا ساڵی ڕابردوو دەرکەوتووە کە چوار لە پێنج کەس دەڵێن تووشی خەمۆکی، خەم یان ترس دەبن – ئەمەش تێکچوونێکی بەرچاوە بە بەراورد بە توێژینەوەیەکی ساڵی٠١٨ ٢ لە ڕاپۆرتەکەدا هاتووە، زیاتر لە نیوەی منداڵانی غەززە بیریان لە خۆکوشتن کردووەتەوە و لە پێنج منداڵ سێیان زیان بە خۆیان دەگەیەنن. دۆزینەوەکانی لەلایەن لێکۆڵینەوەکانی ئەم دواییەیکاریگەرییە دەروونییە نەرێنییەکانی جەنگی درێژخایەن لەسەر مێشکی گەنجان پشتگیری دەکرێن.
کوشتن و بەئامانجکردنی خەڵکی سڤیل بەتایبەتی منداڵان بەپێی یاسا مرۆییە نێودەوڵەتییەکان نایاساییە. ڕێککەوتننامەکانی ژنێڤی ساڵی ١٩٤٩ کە شەڕی چەکداری بەڕێوەدەبەن، باس لەوە دەکەن کە دەبێت منداڵان بپارێزرێن و مرۆڤانە مامەڵەیان لەگەڵدا بکرێت. ئیسرائیل لە ساڵی ١٩٥١دا ڕێککەوتننامەکانی پەسەند کرد.
ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی هەفتەی ڕابردوو بەڵگەی وردی لەسەر ئەو شتانە بڵاوکردەوە کە بە وتەی خۆی تاوانی جەنگە. ئاماژەی بەوەشکردووە، هێزەکانی ئیسرائیل بێبایەخێکی شۆککەریان بە ژیانی مەدەنییەکان نیشانداوە.
لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا نەتەنیاهو و جێنڕاڵەکان نایەنەوێت شەڕەکە بوەستێنن چونکە وەستانی شەڕەکە یانی دەرکردنی ئەوان و سەرۆکی تۆڕێ سیخووڕیی مووساد و سەرۆکی پۆلیس. ئیسرائیل گەورەترین شکستی بەخۆیەوە دی کە شکستی ئاوای لە دروستبوونییەوە نەدیوە. بڕیاری چونە ناوغەزە و گەڕان بەدوای چەکدارانی حەماس و هەوڵی چوونە ناو تەناڵەکانیانەوە شکستێکی دیکە تۆمار دەکات.